Ο έρπης γεννητικών οργάνων είναι μια συνηθισμένη λοίμωξη, που οφείλεται στον ιό του απλού έρπη τύπου ΙΙ ή Ι (herpes simplex virus, HSV2 και HSV1) και μεταδίδεται κατά κύριο λόγο μέσω σεξουαλικής επαφής.
Κλινική εικόνα
Η πρωτολοίμωξη εμφανίζεται σε άτομα που έρχονται πρώτη φορά σε επαφή με τον ιό. Τα συμπτώματά της είναι αρκετά έντονα με εμφάνιση επώδυνων φυσαλίδων στα γεννητικά όργανα. Ο ασθενής μπορεί να εμφανίζει επίσης κεφαλαλγία, πυρετό, κακουχία και συμπτώματα σαν γρίπη. Οι λεμφαδένες της περιοχής είναι επώδυνοι και διογκωμένοι. Η νόσος υποχωρεί σε 2-4 εβδομάδες.
Μετά την πρωτολοίμωξη ο ιός μεταφέρεται στα νευρικά γάγγλια της περιοχής όπου παραμένει σε λανθάνουσα κατάσταση και μπορεί να επανενεργοποιηθεί οδηγώντας στην υποτροπιάζουσα ερπητική λοίμωξη. Εκλυτικοί παράγοντες για την υποτροπιάζουσα λοίμωξη είναι η πτώση του ανοσοποιητικού συστήματος, το stress, η έμμηνος ρύση και άλλοι παράγοντες που οδηγούν σε κακουχία. Η κλινική εικόνα της υποτροπιάζουσας λοίμωξης έρπη γεννητικών οργάνων χαρακτηρίζεται από εμφάνιση επώδυνων φυσαλίδων κατά ομάδες πάνω σε ερυθηματώδη βάση. Οι φυσαλίδες κατόπιν ρήγνυνται και οδηγούν σε εσχάρα (κρούστα) και έλκη (διαβρώσεις). Οι βλάβες υποχωρούν πλήρως σε 1-2 εβδομάδες χωρίς να αφήνουν ουλή.
Στους άνδρες, ο ιός του έρπη των γεννητικών οργάνων προσβάλλει τη βάλανο του πέους, την ακροποσθία (πετσάκι) και τον κορμό του πέους, το εφήβαιο, καθώς και τον πρωκτό ή και τους γλουτούς.
Στις γυναίκες εντοπίζεται στο αιδοίο, τον κόλπο και τον τράχηλο της μήτρας, εφήβαιο, γλουτούς και πρωκτό.
Σπανιότερη εντόπιση είναι ο στοματοφάρυγγας.
Διάγνωση
Η διάγνωση γίνεται συνήθως κλινικά. Σπάνια χρειάζεται η καλλιέργεια του ιού από το υγρό των φυσαλίδων για την διάγνωση. Aιματολογικά μπορεί κανείς να διαπιστώσει την ύπαρξη αντισωμάτων έναντι του ιού απλού έρπη τύπου Ι (HSV-1) ή τύπου 2 (HSV-2).
Θεραπεία
Δεν υπάρχει μέχρι σήμερα μόνιμη θραπεία για τον ιό του απλού έρπητα. Η θεραπεία των επεισοδίων και της πρωτολοίμωξης γίνεται με από του στόματος αντιιικά φάρμακα που ελέγχουν τα συμπτώματα και τις κλινικές εκδηλώσεις της νόσου, χωρίς όμως να εκριζώνουν τον ιό. Η θεραπεία με τα φάρμακα αυτά θα πρέπει να ξεκινά εντός 72 ωρών από την εκδήλωση των φυσαλίδων για να είναι αποτελεσματική.
Τα γνωστότερα αντιιικά φάρμακα είναι η ασυκλοβίρη (zovirax), η φαμσικλοβίρη (famvir), η βαλασικλοβίρη (valtrex) και η μπριβουδίνη (brivir). Επίσης τοπικά στις φυσαλίδες χορηγείται αντιβιοτική τοπική κρέμα για την πρόληψη της πιθανής επιμόλυνσης.
Σε ασθενείς με συχνά επεισόδια (πάνω από 6 το χρόνο) συνιστάται προφυλακτική κατασταλτική αγωγή με τα ανωτέρω φάρμακα που χορηγούνται επί 6 συνεχής μήνες προκειμένου να μειώσουν τις εξάρσεις του ιού.