Η ακτινική υπερκεράτωση του δέρματος χαρακτηρίζεται από μικρές κόκκινες κηλίδες στο δέρμα, που εμφανίζουν στην ψηλάφηση τραχύτητα και ξηρότητα.
Η ακτινική κεράτωση αντιπροσωπεύει μια προκαρκινική κατάσταση του δέρματος, που μπορεί να εξελιχθεί σε ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα, γι’ αυτό και θα πρέπει να αντιμετωπίζεται. Ο κίνδυνος εξέλιξης σε ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα ανέρχεται περίπου σε 10 % μέσα σε διάστημα 10 ετών.
Συμπτώματα
Οι ακτινικές υπερκερατώσεις αναπτύσσονται σαν μικρές κηλίδες στο δέρμα που με το χρόνο μεγεθύνονται και συνήθως γίνονται κόκκινες και τραχείες. Η επιφάνεια τους, που είναι σαν γυαλόχαρτο, γίνεται πιο εύκολα αισθητή με την αφή παρά με την όραση.
Βρίσκονται σε περιοχές μακροχρόνιας έκθεσης στον ήλιο, όπως στο πρόσωπο, στα αυτιά, στο στήθος και στο φαλακρό μέρος του κεφαλιού στους άνδρες, καθώς και στους βραχίονες και στις ράχες των χεριών.
Η ακτινική κεράτωση εμφανίζεται κυρίως σε άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα που έχουν υποστεί βλάβη από τον ήλιο. Ακόμη σε μεγαλύτερο κίνδυνο βρίσκονται ασθενείς με ανοσοκαταστολή.
Θεραπεία
Σε πολλές ακτινικές υπερκερατώσεις, προτιμώνται θεραπείες που αντιμετωπίζουν μεγάλες επιφάνειες πχ. με κρέμες όπως φθοριοουρακίλη (Efudix), Imiquimod (Aldara, Zyclara), Ingenol mebutate Gel (Picato) ή Diclofenac Gel (Voltaren, Solaraze).
Μια άλλη θεραπευτική επιλογή είναι η Φωτοδυναμική θεραπεία, κατα την οποία εφαρμόζεται στην πάσχουσα περιοχή ένα φάρμακο που κάνει τα προβληματικά κύτταρα φωτοευαίσθητα. Έπειτα εκτίθεται σε φως και τα προβληματικά κύτταρα του δέρματος καταστρέφονται.
Οι χειρουργικές μέθοδοι συνήθως προτιμώνται σε λίγες ακτινικές υπερκερατώσεις. Στην περίπτωση αυτή γίνεται με τοπική αναισθησία η αφαίρεση-απόξεση των βλαβών με laser Erbium:YAG ή CO2. Σε προχωρημένες μορφές ακτινικής υπερκεράτωσης μπορεί να χρειασθεί πλήρη χειρουργική αφαίρεση της αλλοίωσης, ώστε να εξετασθεί ιστολογικά και να αποκλεισθεί το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα.
Οι ακτινική υπερκεράτωση μπορεί να αντιμετωπισθεί και με κρυοθεραπεία, το μειονέκτημα αυτής της μεθόδου είναι ότι συχνά προκαλεί ουλές και υποχρωμίες.