Η ατοπική δερματίτιδα αποτελεί μια φλεγμονώδη και γενετικώς προσδιορισμένη αυξημένη αντιδραστικότητα του δέρματος η οποία χαρακτηρίζεται από κνησμό και έντονη ξηρότητα στο δέρμα.
Μπορεί να συνδυάζεται με ατοπικό άσθμα, ρινίτιδα, επιπεφυκίτιδα, κνίδωση αλλά και γαστρεντερικές διαταραχές. Μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία αλλά συχνότερα εμφανίζεται στην βρεφική και παιδική.
Στα βρέφη η ατοπική δερματίτιδα εμφανίζεται από το πρώτο έτος της ζωής τους.
Οι αλλοιώσεις του δέρματος είναι συμμετρικές και εμφανίζονται κυρίως στο πρόσωπο, πίσω από τα γόνατα, στην εσωτερική πλέυρα των αγκώνων αλλά και στην ραχιαία επιφάνεια των ποδιών και των χεριών. Το συχνότερο εύρημα είναι η ξηρότητα η οποία μπορεί να συνοδεύεται με ερυθρότητα, διήθηση του δέρματος που συχνά λόγω του εντόνου κνησμού οδηγεί τους ασθενείς σε σοβαρές διαβρώσεις.
Υπάρχουν χαρακτηριστικά κλινικά σημεία στους ασθενείς με ατοπία. Κάποια από αυτά είναι η ξηροδερμία, η θυλακική υπερκεράτωση, η διπλή πτυχή κάτω από τα βλέφαρα, η αραίωση των τριχών στην άκρη των φρυδιών κτλ.
Υπάρχουν εισπνεόμενα αλλεργιογόνα πχ. σκόνη και τρίχωμα ζώων, τροφικά αλλεργιογόνα πχ. πορτοκάλι, σιτάρι, βρώμη, γαρίδες, τυρί, αυγό και σοκολάτα, φυτικά αλλεργιογόνα πχ. πλατάνι και τσουκνίδα, καθώς και διάφορα είδη μυκήτων.
Το έκζεμα μπορεί να ελέγχεται ικανοποιητικά και να παραμένει σε ύφεση με κατάλληλη θεραπεία και φαρμακευτική αγωγή.
Απαραίτητη προυπόθεση για την αποτελεσματική θεραπεία είναι η σχολαστική ενυδάτωση του δέρματος με ειδικά προιόντα που θα σας συνταγογραφήσει ο δερματολόγος σας. Επίσης συνιστάται η αποφυγή των εκλυτικών αλλεργιογόνων.
Η τοπική θεραπεία περιλαμβάνει τοπικά στεροειδή νέας γενιάς και τους αναστολείς καλσινευρίνης (τακρόλιμους) ενώ σε σοβαρές καταστάσεις χορηγούνται συστηματικά αντισταμινικά και κορτικοστεροειδή, ενώ σε ελάχιστες βαριές περιπτώσεις ίσως χορηγηθεί για ένα διάστημα ένα ανοσοκατασταλτικό, η κυκλοσπορίνη σε χαμηλή δόση. Μέχρι τέλος του χρόνου αναμένεται να εγκριθεί στην Ευρώπη ένας βιολογικός παράγοντας Dupilumab για την ατοπική δερματίτιδα.